Zijn de lessen van het verleden vergeten?
Op 4 augustus 2020 in de late namiddag hebben twee vreselijke ontploffingen de haven en het centrum van Beiroet verwoest. De helft van de stad is getroffen, men telt 140 doden en duizenden gewonden. 300.000 mensen hebben hun woning verloren, en ernstige schade zijn te zien in de hele omgeving. De explosie werd tot 40 kilometer verderop gevoeld. De schokgolf werd gehoord tot in Cyprus, meer dan 200 kilometer verderop. Het Amerikaanse bureau dat belast is met het toezicht op aardbevingen, schat dat de explosie in Beiroet gelijk stond aan een aardbeving van 3,3 op de schaal van Richter. De stadsgouverneur schat de schade al op meer dan 3 miljard dollar.
Men moet de analyses en rapporten van de experten afwachten, maar de autoriteiten stellen een “accidentele “explosie voor van 2.750 ton ammoniumnitraat die zes jaar geleden op een boot in beslag werd genomen en achtergelaten in een opslagplaats.
Ammoniumnitraat is een synthetische verbinding van ammoniak en salpeterzuur. Onder slechte opslagcondities kan het reageren op een contaminatie, vocht of schok en ontleden. Na verloop van tijd neemt de kans op een reactie toe, ammoniumnitraat kan snel afbreken en zijn eigen warmte opwekken, en uiteindelijk exploderen.
Het is niet de eerste ontploffing van een opslag van ammoniumnitraat:
In 1921 veroorzaakte ongeveer 4.500 ton ammoniumnitraat de ontploffing van een fabriek in het Duitse Oppau, waarbij meer dan 500 mensen omkwamen.
In 1942 in Tessenderlo, ontplofte 300 ton ammoniumnitraat in de P.C.T. fabriek.
In 1947 kwamen in de haven van Galveston Bay (Texas City) 581 mensen om het leven door de ontploffing van een schip dat geladen was met meer dan 2.000 ton van dit product.
Op 21 september 2001 ontplofte plotseling 300 ton ammoniumnitraat dat was opgeslagen in een loods van AZF, waarbij 31 mensen om het leven kwamen.
In 2013, op 17 april, ontploft de kunstmestfabriek in West (Texas), waarbij 15 mensen omkomen.
Sinds de jaren '40 zijn de gevaren van ammoniumnitraat en stikstofhoudende meststoffen beter gekend en zijn er zeer strenge veiligheidsregels opgelegd voor de productie en opslag van deze producten. Dankzij deze regels blijft de menselijke impact van ongevallen beperkter.
Zo'n voorraad ongecontroleerd en onbeschermd achterlaten zonder controle noch specifiek beschermingen, in een loods in de haven en in de buurt van woonwijken, is net zoiets als een bom laten afgaan in het hart van de stad.
Het is nog te vroeg om commentaar te geven op de oorzaak die de ontploffing heeft voortgebracht. We zullen hierop terugkomen zodra de eerste conclusies van de experten bekend zullen worden gemaakt.
Laten we vooralsnog concluderen dat onze bedrijven die ammoniumnitraat produceren en opslaan, onderworpen zijn aan de zogenaamde Seveso-regelgeving. Deze laatste legt zeer strenge veiligheidsmaatregelen op en sites worden regelmatig gecontroleerd door onze autoriteiten.
Bron : de pers van 5 & 6/08/2020.
Binnenkort komen we terug op het product « Ammoniumnitraat » in een volgende « Fire & Security Alert Magazine ».
Te raadplegen:
Inspectie-instrument ‘Ammoniumnitraat’ van FOD Arbeid - https://werk.belgie.be/nl/publicaties/inspectie-instrument-ammoniumnitraat
Te raadplegen in het EXPERT Abonneegedeelte:
Leerzame brand in de chemische fabriek van Grande Paroisse in Toulouse
Bibliografie van interessante documenten die beschikbaar zijn in onze bibliotheek.
